My, pielgrzymi chrześcijańscy z całej Europy i z innych części świata, pragniemy dać świadectwo o przemieniającej mocy światła mocniejszego niż ciemności, i głosimy tę prawdę, która ogarnia nasze Kościoły w całej Europie i w całym świecie.
W imię Boga w Trójcy Jedynego, Ojca, Syna i Ducha Świętego, spotkaliśmy się w mieście Sebu, w Rumunii (w dniach 4-9 września 2007). To trzecie Spotkanie Ekumeniczne Europy było w szczególny sposób naznaczone bogactwem duchowości i tradycji prawosławnej. Potwierdzamy i odnawiamy poważne zadania, które podjęliśmy w Bazylei i w Grazu i przykro nam, że do dziś nie udało się wykonać niektórych z nich. Jednakże pokładamy nadzieję w przemieniającej mocy światła Chrystusowego i w tym, że jest ono silniejsze od ciemności rezygnacji, fatalizmu, lęków i obojętności.
Trzecie Spotkanie Ekumeniczne Europy rozpoczęło się w Rzymie w 2006 roku i było kontynuowane w Wittenbergu w 2007. W czasie tej pielgrzymki zostały zorganizowane liczne spotkania regionalne, oprócz spotkania Kościołów prawosławnych na Rodi i spotkania młodzieży w St. Maurice. Przyjmujemy z radością zaangażowanie młodych i ich wkład, jaki dali w obecnym spotkaniu. Zainspirowane przez Charta Oecumenica nasze Spotkanie pogłębiło prace rozpoczęte w czasie poprzednich spotkań i było okazją do wymiany darów i do wzajemnego ubogacenia.
Nie jesteśmy sami w tej pielgrzymce. Chrystus jest z nami i wśród mnóstwa świadków (Hb 12,1) towarzyszą nam w szczególny sposób współcześni męczennicy: świadectwo ich życia i ich śmierci inspiruje nas w wymiarze osobistym i jako wspólnotę. W jedności z nimi zobowiązujemy się do takiego działania, aby światło Chrystusa przemienionego jaśniało poprzez nasze świadectwo, zakorzenione głęboko w modlitwie i w miłości. Niech to będzie naszą pokorną odpowiedzią na ofiarę ich życia.
Światło Chrystusa w Kościele
Światło Chrystusa zachęca nas do życia dla innych i do jedności między nami. Nasze świadectwo na rzecz nadziei i jedności w Europie i w świecie będzie wiarygodne tylko, jeśli będziemy zdolni do kontynuowania naszej drogi ku widzialnej jedności. Jedność nie oznacza jednakowości. Jest wielką wartością powrót do doświadczania tej koinonia i do wymiany tych darów duchowych, które dały moc ruchowi ekumenicznemu od początku.
W Sebu odczuliśmy na nowo bolesną ranę podziałów w naszych Kościołach. Odnoszą się one także do sposobu rozumienia samego Kościoła i jego jedności. Różnice w rozwoju historycznym i kulturalnych chrześcijaństwa wschodniego i zachodniego wpłynęły na to zróżnicowanie i zrozumienie ich wymaga pilne naszej uwagi i permanentnego dialogu.
Jesteśmy przekonani, że wielka rodzina chrześcijańska musi stawić czoło kwestiom doktrynalnym i musi też szukać szerokiej zgody w sprawie wartości moralnych wywodzących się z Ewangelii oraz szukać wiarygodnego stylu życia, który dawałby radosne świadectwo światłu Chrystusa w tym naszym wymagającym świecie laickim, w dziedzinach życia prywatnego jak również publicznego.
Nasza duchowość chrześcijańska jest bezcennym skarbem, który ukazuje różnorodność swych bogactw i otwiera nasze serca na piękno oblicza Chrystusowego i na skuteczność modlitwy. Tylko wtedy, gdy jesteśmy blisko Pana naszego Jezusa Chrystusa, możemy zbliżyć się bardziej między nami i doświadczyć prawdziwej koinonia. Nie możemy nie dzielić tych bogactw z wszystkimi mężczyznami i kobietami poszukującymi światła na tym kontynencie. Mężczyźni i kobiety duchowi rozpoczynają od własnego nawrócenia i to właśnie prowadzi do przemiany świata. Nasze świadectwo wobec Chrystusowego światła odpowiada zobowiązaniu do słuchania, przeżywania i dzielenia historii naszego życia i naszej nadziei, która ukształtowała nas jako uczniów Chrystusa.
Pierwsze zalecenie: Zalecamy, aby odnowić jako osoby i jako Kościoły, naszą misję głoszenia Chrystusa jako Światła i Zbawiciela świata.
Drugie zalecenie: Zalecamy, aby kontynuować dyskusję nad wzajemnym uznaniem chrztu, biorąc pod uwagę ważne dokonania w tej dziedzinie w różnych krajach, i będąc świadomi, że sprawa ta jest głęboko powiązana z pojmowaniem Eucharystii, posługi kapłańskiej i eklezjologii w ogóle.
Trzecie zalecenie: Zalecamy, aby szukać sposobów doświadczania działań, które łączą nas: wzajemna modlitwa, jednych za drugich i modlitwa o jedność; pielgrzymki ekumeniczne, formacja teologiczna i wspólne studia, inicjatywy społeczne i związane z diaconia, projekty kulturalne, podtrzymywanie życia społecznego opartego na wartościach chrześcijańskich.
Czwarte zalecenie: Zalecamy pełne uczestniczenie całego ludu Bożego w życiu Kościoła i, w czasie tego Spotkania w szczególności, zwracamy uwagę na apel młodych, na osoby starsze, na mniejszości etniczne, na osoby dotknięte kalectwem (handicap).
Światło Chrystusa dla Europy
Uznajemy, że każdy człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże (Rdz 1,27) i zasługuje w takim samym stopniu na szacunek i miłość, bez względu na różnice religii, kultury, płci i pochodzenia etnicznego . Świadomi, że nasze wspólne korzenie są dużo głębsze niż nasze podziały, i poszukując odnowy, jedności i zrozumienia roli Kościołów we współczesnej społeczności europejskiej, zwracamy uwagę na spotkania z osobami innych religii. Świadomi szczególnie specjalnych związków, jakie mamy z narodem hebrajskim jako ludem Przymierza, odrzucamy wszelkie współczesne formy antysemityzmu i razem z nim pragniemy działać na rzecz Europy jako kontynentu wolnego od wszelkiej formy przemocy. W naszej europejskiej historii istniały okresy ostrych konfliktów, ale były też okresy pokojowego współistnienia osób różnych wyznań. Dziś nie ma alternatywy dla dialogu: nie jako kompromisu, ale dialogu życia, poprzez który możemy wyrazić prawdę miłości. Wszyscy musimy nauczyć się więcej o religiach i wskazania Charta Oecumenica powinny być nadal rozwijane. Zwracamy się z apelem do naszych braci chrześcijan i do wszystkich, którzy wierzą w Boga, aby szanowali prawo osób do wolności religijnej i wyrażamy naszą solidarność wobec wspólnot chrześcijańskich żyjących na Bliskim Wschodzie, w Iraku i w innych częściach świata jako mniejszości religijne i w poczuciu zagrożenia własnej egzystencji.
Spotykając Chrystusa w naszych braciach i siostrach w potrzebie (Mt 25, 44-45), oświeceni światłem Chrystusa, my chrześcijanie, stosownie do przykazań Biblii odnoszących się do jedności ludzkości, zobowiązujemy się: żałować za grzechy wykluczenia, pogłębić rozumienie „inności”, bronić godności i praw każdego człowieka, zapewnić obronę tym, którzy najbardziej tego potrzebują i dzielić światło Chrystusa, które inni przynoszą Europie. Zwracamy się z apelem do krajów europejskich, aby skończyły z nieusprawiedliwionymi trudnościami administracyjnymi w stosunku do migrantów; aby podjęły wszelkie wysiłki zmierzające do umożliwienia regularnej imigracji, do integracji migrantów, uciekinierów i tych, którzy proszą o azyl; aby podtrzymywały znaczenie jednoczenia rodzin i walczyły przeciw handlowi osób i ich wykorzystaniu. Zwracamy się z apelem do Kościołów, aby zintensyfikowały opiekę duszpasterską wobec imigrantów.
Piąta rekomendacja: Zalecamy, aby nasze Kościoły uznały, że imigranci chrześcijańscy nie są tylko zwykłymi odbiorcami opieki duszpasterskiej, ale że mogą być czynnymi protagonistami w życiu Kościoła i społeczeństwa. Niech dadzą lepszą opiekę duszpasterską migrantom, tym, którzy proszą o azyl, i uciekinierom. Niech pracują na rzecz praw mniejszości etnicznych w Europie, w szczególności na rzecz Romów (Cyganów).
Wielu z nas cieszy się z głębokich zmian, jakie dokonały się w Europie w ostatnich dziesiątkach lat. Europa jest bardziej Unią Europejską. Jako chrześcijanie dzielimy odpowiedzialność za tworzenie Europy jako kontynentu pokoju, solidarności, współuczestniczenia i wzajemnej pomocy. Cenimy działalność instytucji europejskich: UE, Rady Europy, OSCE ze względu na dialog otwarty, przejrzysty i regularny z Kościołami Europy. Wysocy przedstawiciele tych organizacji zaszczycili nas swą obecnością wyrażając w tej sposób zainteresowanie naszą pracą. Musimy stawić czoło wyzwaniu, aby zaangażować energie duchowe w ten dialog. Europa zrodziła się jako projekt o charakterze politycznym, aby zagwarantować pokój a teraz musi przekształcić się bardziej w Europę narodów niż tylko przestrzeń o charakterze ekonomicznym.
Szósta rekomendacja. Zalecamy, aby rozwijać Charta Eocumenica jako przewodniczkę zdolną do stymulowania naszej ekumenicznej drogi w Europie.
Światło Chrystusa w wolnym świecie
Słowo Boże niepokoi nas i naszą kulturę europejską: ci, którzy żyją, nie powinni żyć dla siebie samych ale dla Tego, który umarł za nich i został wskrzeszony! Jako chrześcijanie musimy uwolnić się od lęków i od niezaspokojonego skąpstwa, które popycha nas ku temu, aby żyć dla siebie, bezsilni, pełni uprzedzeń i zamknięci. Słowo Boże zaprasza nas do tego, abyśmy nie roztrwonili cennego dziedzictwa tych, którzy w ciągu ostatnich 60 lat pracowali na rzecz pokoju i jedności w Europie. Pokój jest darem nadzwyczajnym i cennym. Wiele państw pragnie pokoju. Całe narody oczekują na wyzwolenie z przemocy i terroru. Zobowiązujemy się odnowienia naszych wysiłków na rzecz tych spraw. Odrzucamy wojny jako narzędzie rozwiązywania konfliktów; dla ich rozwiązania trzeba używać środków pokojowych. Wyrażamy naszą żywą troskę z powodu zbrojeń. Przemoc i terror w imię religii jest negacją religii!
Światło Chrystusa jaśnieje nad słowem „sprawiedliwość”, łącząc je z miłosierdziem Bożym. Tak oświetlona sprawiedliwość unika wszelkiej ambiwalencji. W całym świecie – także i w Europie – obecny proces radykalnej globalizacji rynku pogłębia podziały w społeczności ludzkiej między zwycięzcami i przegranymi, pomniejsza wartość niezliczonych osób, ma katastroficzne skutki w środowisku, szczególnie jeśli chodzi o zmiany klimatyczne i nie jest kompatybilny z przyszłością naszej planety.
Siódma rekomendacja. Wzywamy wszystkich chrześcijan Europy do tego, aby poparli Cele rozwoju w Milenium, przygotowane przez Narody Zjednoczone, jako procedury mające na celu zmniejszenie ubóstwa.
Ósma rekomendacja. Zalecamy, aby ze strony CCEE i KEK, razem z Kościołami Europy i innych kontynentów, utworzono program konsultacji w sprawie odpowiedzialności europejskiej za sprawiedliwość ekologiczną wobec zmian klimatycznych; w sprawie odpowiedzialności europejskiej wobec właściwego ustawienia zagrożeń globalizacji, jak i w sprawie Romów oraz innych mniejszości etnicznych europejskich.
Dziś bardziej niż kiedykolwiek uznajemy, że Afryka, kontynent bardzo ściśle związany z naszą historią i z naszą kulturą, doświadcza poziomu nędzy, wobec której nie możemy pozostać obojętni i bezwolni. Zranienia Afryki wzruszyły serca naszego Spotkania.
Dziewiąta rekomendacja. Zalecamy, aby popierać inicjatywy, które zdążają do likwidacji zadłużenia i do promocji uczciwego i zrównoważonego handlu.
Poprzez dialog szczery i obiektywny, możemy działać na rzecz tworzenia odnowionej Europy, w której niezmienne zasady i wartości chrześcijańskie, wynikające bezpośrednio z Ewangelii, staną się świadectwem i skłaniają nas do pozytywnego zaangażowania w sprawy społeczności europejskiej. Naszym zadaniem jest promocja tych zasad i wartości, nie tylko w życiu prywatnym, ale też i w dziedzinie życia publicznego. Pragniemy współpracować z osobami innych religii, które dzielą nasze zatroskanie o budowanie Europy wartości, rozwijającej się również w dziedzinie politycznej i ekonomicznej.
Przejęci Bożym dziełem stworzenia, modlimy się z coraz większą wrażliwością i szacunkiem za jego różnorodność. Będziemy pracowali przeciw bezwstydnemu wykorzystywaniu stworzenia, z powodu którego całe stworzenie jęczy i wzdycha oczekując zbawienia (Rz 8, 22-23), i angażujemy się na rzecz pojednania miedzy ludzkością i naturą.
Dziesiąta rekomendacja. Zalecamy, aby w okresie od 1 września do 4 października modlić się w sposób szczególny o ochronę stworzenia i promocję stylu życia, który pomógłby w odwróceniu tendencji zmian klimatycznych.
Oddając hołd tym wszystkim, którzy dali wkład na tej drodze, szczególnie młodzieży ekumenicznej, która wezwała uczestników tego spotkania do odwagi życia Ewangelią, łączymy się w modlitwie:
Chryste, prawdziwe światło, które oświeca i uświęca każdego człowieka żyjącego na tym świecie, spraw, by zajaśniało nad nami światło Twej obecności, abyśmy mogli je kontemplować, i kieruj naszymi krokami w realizowaniu Twych przykazań. Zbaw nas i kieruj nami w drodze do wieczystego Królestwa, ponieważ jesteś naszym Stwórcą i Dawcą wszystkiego, co jest dobre. Nasza nadzieja spoczywa w Tobie i Tobie niech będzie chwała, teraz i zawsze. Amen
1. W czasie lektury Przesłania przedstawiono ustnie zdanie: „od poczęcia do naturalnej śmierci”, które potem przetłumaczono jako „od urodzenia do naturalnej śmierci” i „od początku życia do śmierci naturalnej”. Żadne z tych sformułowań nie weszło do oficjalnego tekstu Przesłania.
Tłum.jo
