M. Danuta Wróbel SNMPN
W dniach 11–17 lutego 2008 r., w Torhout (Belgia) miało miejsce 13. Zebranie Plenarne Unii Europejskich Konferencji Przełożonych Wyższych.
Temat spotkania brzmiał: Umiłowanie Chrystusa, umiłowanie ludzkości przeżywane we wspólnocie – co może dać Europie nasze życie we wspólnocie?
Gośćmi Zebrania Plenarnego byli m.in.: Kard. Franc Rode, prefekt Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego; przewodnicząca UISG (Międzynarodowa Unia Przełożonych Generalnych Zakonów Żeńskich) – sr. Amelia Kawaji MMB; Sekretarz Generalny USG (Międzynarodowa Unia Przełożonych Generalnych Zakonów Męskich) – p. Pietro Trabucco CM; opat Jean – Pierre Leroy – koordynator SEV (Europejska Służba Powołaniom); p. Ewa Kusz (Polska) – przewodnicząca CMIS (Światowa Konferencja Insytutów Świeckich); mgr. Noel Treanor – sekretarz generalny COMECE (Komisja Episkopatów Wspólnoty Europejskiej); p. Maria Martens – członek Parlamentu Europejskiego; dr. Ferenc Janka – wicesekretarz generalny CCEE (Rada Konferencji Episkopatów Europy); sr. Gudula Bonell CJ – Renovabis; sr. Agnes Charles FMJ – członek AEFJN (Sieć Wiara i Sprawiedliwość Afryka – Europa).
Celebracjom eucharystycznym przewodniczyli m.in. następujący goście: kard. Godfried Danneels z Brukseli – przewodniczący Konf. Episkopatu Belgii; kard. Franc Rode – prefekt CIVCSVA (Kongregacja Instytutów ds. Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostol-skiego); bp Karl-Josef Rauber – nuncjusz apostolski Belgii i Luksemburga.
11 lutego 2008
Miejscowość Torhout znajduje się na zachód od Brukseli, w niedalekiej odległości od morza, na terenie diecezji Bruges. Zebranie Plenarne miało miejsce w Diecezjalnym Ośrodku Rekolekcyjnym Virgo Fidelis, położonym w lesie, w bliskim sąsiedztwie miasteczka Torhout.
W dniu zjazdu, po Eucharystii, której przewodniczył kard. Godfried Danneels, i po wspólnej kolacji, odbyło się spotkanie informacyjne na temat UCESM-u połączone z przedstawieniem się reprezentacji konferencji belgijskich.
12 lutego 2008
Pierwszym punktem programu dnia było powitanie uczestników Zebrania przez przewodniczącego o. Augusta Hulssmann’a SCJ, i telegraficzne przedstawienie się poszczególnych konferencji. Z każdego kraju zostały przywiezione flagi, które stanowiły potem część dekoracji auli. Oprócz tego każda z konferencji, przedstawiając siebie i swoją pracę, wyrażała ją w przywiezionym symbolu.
Pozostała część dnia została poświęcona refleksji związanej z tematem wiodącym Zebrania Plenarnego, który brzmiał: Umiłowanie Chrystusa, umiłowanie ludzkości przeżywane we wspólnocie – co może dać Europie nasze życie we wspólnocie? Temat nawiązywał do dokumentu Ecclesia in Europa Jana Pawła II i do Kongresu o Życiu Konsekrowanym (Rzym 2004).
Na początku wysłuchaliśmy pierwszej części referatu, który wygłosił o. Jean-Paul Lavigne OP, na temat: Życie we wspólnocie szkołą dla każdego z nas i dla Europy. W swoim wystąpieniu nakreślił 5 etapów, na których życie konsekrowane może się stawać szkołą życia we wspólnocie:
1. pokój – chodzi nie tylko o brak agresji ale o umiejętność przezwyciężania konfliktów, które są w nas i pośród nas; 2. bycie razem – nie rywalizacja, ale umiejętność radowania się z tego, że jesteśmy razem, że możemy dzielić się szczęściem, marzeniami, cierpieniami i słabościami; 3. otwartość na siebie nawzajem – nie wyspa indywidualizmów, ale „kosmopolityzm” polegający na otwarciu się na młodych i podeszłych wiekiem, na zdrowych i chorych, na inne kultury – bez utraty własnej tożsamości; 4. gościnność – szkoła przyjęcia drugiego jako naszego bliźniego, zrobienie mu miejsca w głębi naszego serca; 5. braterstwo – na wzór pierwszej wspólnoty chrześcijańskiej, braterstwa zbudowanego na jedności w Chrystusie mimo naszych słabości i poprzez nasze słabości.
Po kolacji, podczas długiego wieczoru rekreacyjnego, mieliśmy radość podziwiać narodowe tańce flamandzkie w wykonaniu grup: Tyl en Nele i Draeckenbaerd – świadectwo bogactwa historii i kultury tej ziemi. Zespoły przybyły do Torhout z Brukseli na zaproszenie konferencji belgijskich.
13 lutego 2008
Kolejny dzień rozpoczął znowu o. Jean-Claude Lavigne OP, wygłaszając drugą część swego wystąpienia. Temat: Umiejętność życia we wspólnocie – każdego z nas i całej Europy. Prelegent położył tym razem akcent na postawach, które są pomocne w przekształcaniu naszego życia w szkołę życia we wspólnocie dla nas samych i dla mieszkańców Europy. Wskazał na:
• Tworzenie relacji i dzielenie się tym kim jesteśmy i tym co posiadamy. Nie tylko pomiędzy nami, w naszych wspólnotach. Jeżeli nasze życie we wspólnocie jest przeżywane z pasją, otworzy się na innych – na tych, którzy myślą podobnie, ale i na tych, którzy są „daleko”, być może nie mają z nikim bliskich relacji.
• Poszukiwanie prawdy, prawdy, która czyni nas wolnymi. To nieustanne zmierzanie ku Chrystusowi, to przezwyciężanie zakłamań. Drugi człowiek obok mnie pomaga nam żyć w prawdzie i „mówić” życiem prawdę.
• Wspaniałomyślność, która prowadzi do przezwyciężania nas samych, naszego egoizmu i stawania się darem dla drugich. Postawa, która nie oczekuje gratyfikacji, ale czyniąc w swoim życiu miejsce dla brata, rezygnuje z siebie. Jeśli trzeba, to na wzór Chrystusa, aż „do śmierci”.
• Głęboka relacja z Bogiem, która jest „duszą” naszego życia, naszego życia apostolskiego i życia każdego człowieka, do którego jesteśmy posłani. Nawet jeśli nie czujemy się wielkimi ekspertami życia duchowego, nie wolno dezerterować, ale odbudowywać relację z Chrystusem – osobista modlitwa, Eucharystia. Tu jest korzeń naszej jedności i jedności Europy.
• Nasza siła jest w słabości – „głupstwo krzyża”, a nie w ludzkiej potędze. Ona nas uzdalnia do pozostania sobą, do „płynięcia pod prąd”, do otoczenia troską słabych na różny sposób, często pogardzanych i niezauważonych. Ona jest źródłem wewnętrznego pokoju.
Druga część dnia, której przebiegiem kierowała moderatorka Zebrania Plenarnego s. Maureen Cusick NDS ze Szkocji, dawała możliwość wysłuchania kilku wystąpień. M.in: Kard. Franc Rodé – prefekta Kongregacji IŻK i SŻA, który mówił o roli jaką ma do spełnienia w Europie życie konsekrowane; Przewodniczącego UCESM-u; Sekretarki Generalnej UCESM-u; Mons. Noel Treanor – sekretarza generalnego COMECE; dr Ferenc Janka – wicesekretarza Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE) i p. Ewy Kusz – przewodniczącej Światowej Konferencji Instytutów Świeckich.
Pracowity dzień zakończyła Eucharystia, której przewodniczył o.Jean-Claude Lavigne OP.
14 lutego 2008
Trzeci dzień w Torhout stanowił przerwę w obradach. Konferencje belgijskie zaprosiły nas na wycieczkę po ich ziemi. Wspólnie udaliśmy się dwoma autokarami do pobliskich miejscowości Ieper i Bruges. Ieper –średniowieczne miasteczko znane kiedyś z produkcji sukna, ale na przestrzeni wieków doświadczone również przez działania wojenne. Z jednej strony mogliśmy podziwiać średniowieczne budowle i rynek, na którym sprzedawano słynne sukno z Ieper. Z drugiej strony zwiedzaliśmy też muzeum wojny – w tej miejscowości, w czasie I wojny światowej, użyto po raz pierwszy gazu bojowego.
Po zwiedzeniu Ieper udaliśmy się do Bruges. Najpierw uczestniczyliśmy w Eucharystii w opactwie w Bruges (stąd przybyli kiedyś benedyktyni do Tyńca), a potem zostaliśmy podjęci obiadem w internacie szkoły prowadzonej przez oo. Benedyktynów.
Po południu zwiedzaliśmy Bruges – klejnot sztuki flamandzkiej – z charakterystycznym budownictwem i tylko tutaj spotykanym sposobem przycinania żywopłotów. Odwiedziliśmy, bardzo dobrze zachowane, a zamieszkiwane dzisiaj w części przez siostry zakonne, średniowieczne „miasteczko” beginek. Zostaliśmy też podjęci kawą w ratuszu przez prezydenta miasta.
15 lutego 2008
Po całym dniu odpoczynku powrócono znów do realizacji kolejnych punktów Zebrania Plenarnego.
O. Jean-Claude Lavigne OP, w kolejnym swoim wystąpieniu: Życie we wspólnocie w służbie Europie – perspektywy, podsumował wcześniej wygłoszone treści ubogacone ciekawymi głosami w dyskusji. Wychodząc z założenia, że życie zakonne ma wiele do powiedzenia współczesnym społecznościom ludzkim, a zakonnicy i zakonnice jako obywatele starego kontynentu mają prawo i obowiązek świadczyć o tym, kim są i co wyznają, wskazał na pewne perspektywy:
• Musimy poddawać uważnej refleksji język, jakim przepowiadamy, aby był zrozumiały dla dzisiejszego człowieka. Nie tyle też chodzi o to, aby być widocznymi w Europie, ile raczej o to, by ludzie mogli z naszych postaw wyczytać i zrozumieć przesłanie Ewangelii.
• Wspólnota europejska jest zarażona egocentryzmem, który łatwo może poprowadzić do egoizmu. Naszym stylem życia, poprzez dokonywane wybory musimy więc proponować – jako alternatywę – postawy solidarności, troskę o potrzebujących i nieszczęśliwych, pokazując, że taka postawa jest słuszna i możliwa do realizacji przez wszystkich.
• Doświadczamy w dzisiejszym społeczeństwie wszechobecności konfliktów. Nie możemy ich zupełnie uniknąć, ale możemy je przezwyciężać. Przez praktykę naszego życia we wspólnocie mamy zaświadczyć o tym, w jaki sposób konflikty mogą być przepracowane, przezwyciężone, uleczone. Mamy czytelnie pokazać, że cały sekret tkwi w krzyżu Chrystusa.
• Wszystkim droga jest przynależność i poczucie tożsamości. Życie konsekrowane przeżywane we wspólnocie, w konkretnym instytucie, pokazuje, do kogo mamy należeć. Wyraźne świadectwo takiego życia może być ziarnem odwagi dla innych, zachętą do przełamywania postawy zamknięcia – na korzyść wzajemnej otwartości i dialogu.
W dalszej części porządku dziennego przyszedł czas na wewnętrzne sprawy UCESM-u. Najpierw wysłuchaliśmy sprawozdania ekonomicznego o. Steven’a Pinnoo O. PRAEM. Zostało przyjęte jednogłośnie. Większością głosów przeszedł też projekt zwiększenia o 15 % składek od poszczególnych konferencji na rzecz UCESM-u-. Równocześnie pojawiały się dość liczne głosy sugerujące szukanie innych źródeł finansowania, ewentualnych dotacji.
Sporą część czasu zajęło przygotowanie i przeprowadzenie wyborów nowej Rady Wykonawczej UCESM-u, która będzie sprawowała swój urząd przez kolejne cztery lata. Po wspólnej modlitwie do Ducha Świętego wybrano następujące osoby:
Sr. Lutgardis Craeynest SDB (Belgia) – Przewodnicząca
P. Manuel Barbosa SCJ (Portugalia) – Wiceprzewodniczący
Sr. Danuta Wróbel SNMPN (Polska) – I radna
P. Mariano Sedano Sierra CMF (Rosja) – II radny
Ustępujący przewodniczący, o. August Hülsmann przakazanie władzy wyraził w znaku pieczęci – symbolu odpowiedzialności za przewodniczenie i koordynacje prac Komitetu – składając ją w ręce nowej przewodniczącej UCESM-u, s. Lutgardis Craeynest.
Eucharystii kończącej pracowity dzień przewodniczył nuncjusz apostolski Belgii i Luksemburga, bp Karl-Josef Rauber.
Po kolacji zostało odczytane końcowe przesłanie uczestników Zebrania, po czym nastąpiły prace w grupach językowych. W tym samym czasie ustępujący i nowo wybrany Komitet Wykonawczy odbyły pierwsze spotkanie informacyjne.
16 lutego 2008
W ostatnim dniu Zebrania wysłuchaliśmy relacji z niektórych konferencji krajowych oraz wystąpień gości z Renovabis i AEFJN. Następnie zostało odczytane przesłanie końcowe Zebrania Pelnarnego, już w wersji oficjalnej, które uczestnicy spotkania po kilku drobnych poprawkach zaaprobowali jednogłośnie.
Następnie przyszedł czas na podziękowania ustępującemu Komitetowi Wykonawczemu, pracownikom sekretariatu stałego – szczególnie s. Annie-Marii Garbayo, która za miesiąc kończy swoją pracę, organizatorom spotkania i siostrom posługującym w domu rekolekcyjnym.
Mszy św. zamykającej oficjalnie 13. Zebranie UCESM-u przewodniczył biskup miejscowej diecezji Bruges, Mons. Roger Vangheluwe.
Radości spotkania dopełnił wieczór rekreacyjny, podczas którego każdy z reprezentowanych krajów przedstawiał coś dla siebie charakterystycznego (śpiew, taniec) częstując przy tym przywiezionymi z kraju smakołykami.
Spotkanie przebiegało w serdecznej, braterskiej atmosferze. Następne, zgodnie ze statutem Unii, powinno się odbyć za dwa lata. Niemal powszechnym oczekiwaniem uczestników było spotkać się tym razem w Polsce.