(art. 4 ust. 2 Konkordatu)
1. W związku z wejściem w życie Konkordatu, zawartego dnia 28 lipca 1993 r. między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską, wynikła potrzeba ustalenia procedury powiadamiania instytucji państwowych o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialne i personalne instytucje kościelne.
Kościelna i Rządowa Komisja Konkordatowa opracowały i przyjęły procedurę postępowania w wyżej wspomnianych sprawach. Procedura ta dotyczy wyłącznie instytucji kościelnych terytorialnych i personalnych (art. 4 ust. 2 Konkordatu), a więc diecezji, parafii, prowincji, domów zakonnych itd. – por. Wykaz kompetencyjny dotyczący powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną.
2. Artykuł 4 ust. 2 Konkordatu stwierdza: Rzeczpospolita Polska uznaje również osobowość prawną wszystkich instytucji kościelnych terytorialnych i personalnych, które uzyskały taką osobowość na podstawie przepisów prawa kanonicznego. Władza kościelna dokonuje stosownego powiadomienia kompetentnych organów państwowych.
Stosownie do wyżej zacytowanego przepisu, instytucje kościelne terytorialne i personalne uzyskują osobowość prawną na podstawie przepisów prawa kanonicznego i posiadają ją od dnia wejścia w życie dekretu kompetentnej władzy kościelnej. Następnie władza kościelna (por. Wykaz kompetencyjny) powiadamia o tym fakcie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub właściwego Wojewodę.
3. Do niniejszej Instrukcji zostały załączone następujące dokumenty (wzory):
1) Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną (wraz z załącznikiem nr 2);
2) Wykaz kompetencyjny dotyczący powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną;
3) Potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną.
4. Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną musi być sporządzone ściśle według podanego wzoru.
Wraz z Powiadomieniem należy przesłać dwa załączniki:
a) Załącznik nr 1: uwierzytelniona kopia dekretu władzy kościelnej powołującego osobę prawną. Dekret powinien zawierać wszystkie konieczne elementy, z powołaniem się na stosowny przepis Kodeksu Prawa Kanonicznego lub Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich. Winien być podpisany przez biskupa diecezjalnego i kanclerza Kurii (notariusza) lub wyższego przełożonego zakonnego i sekretarza Kurii zakonnej oraz opatrzony pieczęcią.
Uwierzytelnienia kopii dekretu należy dokonać w instytucji kościelnej, która go przesyła do urzędu państwowego (odpowiednio w: Nuncjaturze Apostolskiej, Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski, Kuriach Diecezjalnych, Kuriach Zgromadzeń Zakonnych).
b) Załącznik nr 2: formularz z podstawowymi danymi identyfikacyjnymi nowej osoby prawnej, który winien zawierać kompletne informacje, zgodnie z przedstawionym wzorem.
Powiadomienie o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną wraz z dwoma załącznikami władza kościelna przesyła do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub właściwego Wojewody listem poleconym.
5. Potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną jest dowodem posiadania przez nią osobowości prawnej w prawie państwowym. Potwierdzenie takie wydaje się jednorazowo.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji lub właściwy Wojewoda przesyła listem poleconym Potwierdzenie odbioru powiadomienia do odpowiedniej władzy kościelnej .
6. W Wykazie kompetencyjnym dotyczącym powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną przedstawiono listę podmiotów, które są uprawnione i zobowiązane do powiadamiania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub właściwego Wojewody o uzyskaniu osobowości prawnej zgodnie z prawem kanonicznym przez instytucje kościelne terytorialne i personalne. Ewentualne przypadki nieuwzględnione w tym Wykazie należy każdorazowo przedstawić Sekretariatowi Konferencji Episkopatu Polski, który wyjaśni sprawę w uzgodnieniu z MSWiA oraz Nuncjaturą Apostolską w Polsce.
7. Zachowuje się dotychczasową praktykę dotyczącą poświadczania, że dana osoba pełni funkcję organu instytucji kościelnej posiadającej osobowość prawną (np. biskupów diecezjalnych, proboszczów, przełożonych zakonnych itd. – według listy zamieszczonej w art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 2 Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP). Zaświadczenia wystawiane są więc odpowiednio przez: Nuncjaturę Apostolską, Sekretariat Konferencji Episkopatu Polski, właściwe Kurie.
8. Przypomina się ponadto, że zgodnie z art. 13 ust. 4 i art. 14 Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, władza kościelna winna powiadamiać MSWiA lub właściwego Wojewodę (por. Wykaz kompetencyjny) o:
a) zmianach dotyczących nazwy i siedziby kościelnej osoby prawnej oraz o zmianie jej granic,
b) połączeniu, podziale i zniesieniu kościelnej osoby prawnej,
c) powołaniu i odwołaniu osoby sprawującej funkcję organu osoby prawnej.
+ Biskup Piotr Libera
Sekretarz Generalny
Konferencji Episkopatu Polski
Warszawa, dnia 13 marca 2000 r.
wzór
Powiadomienie o Uzyskaniu Osobowości Prawnej Przez Instytucję Kościelną.
(Powiadomienie należy kierować – zgodnie z wykazem kompetencyjnym – do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub do właściwego Wojewody.)
/ L. dz. ………………./
Niniejszym powiadamiam – w trybie art. 4 ust. 2 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r.
– o uzyskaniu osobowości prawnej przez terytorialną lub personalną instytucję Kościoła Katolickiego pod nazwą ……………………… z siedzibą w ……………………………. .
W załączeniu przekazuję uwierzytelnioną kopię dekretu powołującego tę osobę prawną (zał. Nr 1) oraz kwestionariusz zawierający jej podstawowe dane identyfikacyjne (zał. Nr 2).
Uprzejmie proszę o urzędowe potwierdzenie odbioru niniejszego powiadomienia.
miejscowość, data
pieczęć, podpis
————— WZÓR —————
Załącznik nr 2 do „Powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną”
Podstawowe dane identyfikacyjne nowej osoby prawnej
nazwa kościelnej osoby prawnej: pełna nazwa)
nazwa skrócona: (ew. nazwa skrócona)
siedziba: (miejscowość)
(dokładny adres z kodem pocztowym)
charakter osoby prawnej: personalny lub terytorialny /określony jak w powiadomieniu/
reprezentacja osoby prawnej: – nazwa organu / urzędu
– imię i nazwisko osoby pełniącej funkcję w/w organu.
Wykaz kompetencyjny dotyczący powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną
osoba prawna kto powiadamia kogo powiadamia
metropolia Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
archidiecezja, diecezja Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
ordynariat polowy Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
opactwo terytorialne Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
administracja apostolska Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
prałatura personalna i terytorialna Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
Caritas Polska Sekretariat Konferencji Minister SW i A
Episkopatu Polski
parafia Biskup diecezjalny Wojewoda
rektorat Biskup diecezjalny Wojewoda
kapituła Biskup diecezjalny Wojewoda
Caritas Diecezji Biskup diecezjalny Minister SW i A
zakon na prawie diecezjalnym Biskup diecezjalny Minister SW i A
zakon na prawie papieskim Nuncjatura Apostolska Minister SW i A
prowincja zakonna Wyższy Przełożony zakonny Minister SW i A
dom zakonny Wyższy Przełożony zakonny Wojewoda
klasztor niezależny Biskup diecezjalny Wojewoda
wyższe seminarium diecezjalne Biskup diecezjalny Minister SW i A
wyższe seminarium zakonne Wyższy Przełożony zakonny Minister SW i A
NB.
1. Pod terminem „zakony” należy rozumieć również instytuty świeckie i stowarzyszenia życia apostolskiego (art. 8 ust. 1 pkt. 6 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP z 17.05.1989 r.)
2. Instytucje szkolne /wyższe i niższe/, opiekuńcze i wychowawcze stosują się do odrębnych przepisów.
3. Ewentualne przypadki nie ujęte w niniejszym wykazie należy każdorazowo przedstawić Sekretariatowi Konferencji Episkopatu Polski, który wyjaśni sprawę w uzgodnieniu z MSW i A oraz Nuncjaturą Apostolską w Polsce.
————— WZÓR —————
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
/ znak pisma /
Potwierdzenie odbioru powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej przez instytucję kościelną1
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (lub Wojewoda właściwy miejscowo)
niniejszym potwierdza odbiór nadesłanego przez…………………..2 , pismem z dnia ………………..,
l.dz. …………………. powiadomienia o uzyskaniu osobowości prawnej , przez terytorialną / personalną3 instytucję Kościoła katolickiego pod nazwą …………………….., z siedzibą w ………., erygowanej dekretem …………………… z dnia …………………….. Nr ……………………… .
Powiadomienie w tej sprawie stanowi dowód posiadania przez …………….4 osobowości prawnej, uznanej przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie art. 4 ust. 2 Konkordatu między stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisanego w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. , który wszedł w życie 25 kwietnia 1998 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 51, poz. 318 i 319).
miejscowość, data
pieczęć, podpis
opr. WO/MK/PO
