Urzędowanie ustępującej Konsulty KWPŻZZ rozpoczęło się po wyborze na Zebraniu plenarnym w dniu 14 kwietnia 1999. Na pierwszym zebraniu Konsulty została też wybrana Sekretarka Konferencji w osobie s. Ernestyny Wajs. Zasadnicze kierunki pracy, obok zadań określonych w Statucie, obejmowały kontynuowanie rozpoczętych wcześniej projektów oraz te zadania, które niósł ze sobą okres, w jakim przyszło Konsulcie pracować.
1. Kontekst działalności Konsulty
był bowiem bogaty w wydarzenia okresu przełomu tysiącleci. Rozpoczęłyśmy pracę w ostatnim roku przygotowań do Wielkiego Jubileuszu 2000 lat Chrześcijaństwa i w przeddzień ostatniej pielgrzymki Ojca Świętego do Polski (czerwiec 1999). Kończymy po pełnych przeżyć i nadziei wydarzeniach Jubileuszu i w perspektywie nowego programu życia dla Kościoła wyrażonego w Liście Apostolskim Novo millennio ineunte. W kraju nastąpiły zasadnicze zmiany strukturalne, które dotknęły z bliska również i nasze zgromadzenia (cztery wielkie reformy) i polityczne (powrót SLD do władzy oraz coraz bliższa perspektywa integracji europejskiej). Cały świat przeżył i przeżywa poczucie zagrożenia wywołane wydarzeniami 11 września 2001.
Dla osadzenia w kontekście naszego sprawozdania pragniemy przypomnieć niektóre tylko wydarzenia, szczególnie w Kościele powszechnym i lokalnym, którego jesteśmy cząstką.
1.1 W Kościele powszechnym i lokalnym
* Przeżywałyśmy bardzo intensywnie ostatni rok przygotowań do Jubileuszu 2000-lecia Chrześcijaństwa (rok Ducha Świętego), a następnie celebrację uroczystości jubileuszowych na wszystkich szczeblach: w Kościele powszechnym (uroczystości w Rzymie, pielgrzymki papieskie), w naszych zgromadzeniach (wieloletnie programy pracy duchowej, celebracje we wspólnotach, dary serca w postaci nowych inicjatyw duszpasterskich i charytatywnych) (1), w parafiach, w diecezjach i na poziomie całego kraju. W niektórych regionach Polski uroczystości jubileuszowe łączyły się z celebracją 1000-lecia struktur kościelnych na ziemiach polskich (m.in. Kraków, Wrocław, Gniezno, Poznań). Delegacja Konferencji uczestniczyła w Narodowej Pielgrzymce do Ziemi Świętej (marzec 2000). Wiele Sióstr brało udział w pielgrzymkach narodowych lub diecezjalnych do Rzymu. Uczestniczyłyśmy w peregrynacji Matki Bożej z Nazaretu, a Krzyż zawierający relikwie Drogi Krzyżowej z Jerozolimy pielgrzymuje do dziś po naszych wspólnotach.
* Uczestniczyłyśmy z gorącym sercem w ostatniej, tj. VII pielgrzymce Ojca Świętego do Polski (czerwiec 1999), ciesząc się w sposób szczególny przesłaniem o świętości i męczeństwie, jakie pozostawił Kościołowi w Polsce poprzez liczne wzory tych, których wyniósł na ołtarze. Pragniemy przypomnieć szczególnie o naszych założycielach i współsiostrach: kanonizacja bł. Kingi, klaryski w Starym Sączu; beatyfikacje założycieli zgromadzeń: SS. Służebniczek NMP – o. Edmunda Bojanowskiego, SS. Córek Św. Franciszka – ks. Antoniego Rewery, SS. Antoninek od Chrystusa Króla – O. Anastazy Pankiewicz OFM, SS. Katarzynek – m. Reginy Protmann; sióstr zakonnych: s. Celestyny Faron, służebniczki starowiejskiej, s. Alicji Kotowskiej, zmartwychwstanki, s. Mieczysławy Kowalskiej, kapucynki z Przasnysza, s. Antoniny Kratochwil, siostry de Notre Dame, s. Ewy Noiszewskiej i s. Marty Wołowskiej – niepokalanek, s. Julii Rodzińskiej, dominikanki, s. Klemensy Staszewskiej, urszulanki UR.
* Wielką radością dla życia zakonnego była też kanonizacja Siostry Faustyny (30 IV 2000) oraz beatyfikacja założyciela SS. Józefitek, ks. Zygmunta Gorazdowskiego, dokonana podczas pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II na Ukrainę (26 VI 2001).
* Wraz z całym Narodem i Kościołem w Polsce obchodziłyśmy Rok Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Siostry uczestniczyły w nabożeństwach, modlitwach, Sympozjach. Siostry katechetki przygotowywały dzieci i młodzież do udziału w konkursach wiedzy o Prymasie Tysiąclecia.
* Ważnymi momentami życia Kościoła powszechnego były Synody: Nadzwyczajny dla Europy (październik 1999) i X Zebranie Zwyczajne nt. „Biskup Sługą Ewangelii Jezusa Chrystusa dla Nadziei Świata”. W obu uczestniczyła jako audytorka m. Jolanta Olech USJK i podczas obu sesji zabrała też głos w imieniu zakonnic w Polsce. W kraju, w czerwcu 1999 roku, został zakończony Synod Plenarny, a w zeszłym roku (2001) oficjalnie promulgowano dekrety Synodu, wśród których znajduje się również dekret o życiu konsekrowanym.
Pełnym znaczenia dla kobiet konsekrowanych był fakt, że Jan Paweł II ogłosił na rozpoczęcie Synodu dla Europy (1999) trzy nowe Patronki Europy: św. Edytę Stein, św. Brygidę Szwedzką i św. Katarzynę ze Sieny.
* Już na stałe do programów duszpasterskich wszedł Dzień Życia Konsekrowanego, który jest obchodzony 2 lutego. Powoli nabiera też szerszego zasięgu: obok diecezjalnego również krajowego poprzez Mszę św. radiową (już coroczną), listy pasterskie o życiu konsekrowanym (w ostatnich latach, również doroczne) oraz w parafiach, przynajmniej tam, gdzie życie zakonne jest obecne. Dzień życia konsekrowanego w roku Jubileuszu był szczególnie uroczysty, przeżywany w jedności z konsekrowanymi całego świata. W odpowiedzi na apel Kongregacji Życia Konsekrowanego zakonnice w Polsce zebrały i przekazały do dyspozycji Ojca Świętego sumę ponad 150 tysięcy $US.
* List Apostolski Novo millennio ineunte opublikowany 6 stycznia 2001 r. jest dla całego Kościoła, a więc i dla nas, wskazaniem i zachętą, aby u początku nowego tysiąclecia wiary powrócić do źródeł, rozpocząć od Chrystusa i wypłynąć na głębię.
1.2 W kraju był to czas dalszego poszukiwania trudnej, wobec sytuacji, w jakiej się znajdujemy, równowagi politycznej, ekonomicznej, społecznej i prawnej. Cztery wielkie reformy strukturalne: samorządowa, ubezpieczeń społecznych, oświaty i opieki zdrowotnej, niewątpliwie potrzebne, lecz może zbyt pośpieszne, zachwiały tę i tak kruchą równowagę. Odbiło się to na wiele sposobów także i na naszym życiu i pracy powodując napięcia i niepokoje. Starałyśmy się sobie wzajemnie pomagać, świadome jednocześnie, że droga do względnej równowagi i bezpieczeństwa prawnego jest jeszcze daleka i że coraz bardziej dzielimy z całym społeczeństwem trud i koszta tych przemian. Przeżyłyśmy razem z całym krajem praktyczny rozpad prawicy i powrót lewicy do władzy. Stajemy się coraz bardziej otwarci, jako państwo, na procesy globalizacyjne ze wszystkimi ich skutkami, pozytywnymi i negatywnymi, co stawia nam, osobom konsekrowanym nowe zadania i wyzwania. Z całym światem przeżyłyśmy szok wywołany zamachami terrorystycznymi w USA 11 września 2001. Z serdecznym zaangażowaniem uczestniczyłyśmy w inicjatywach Ojca Świętego: post (14 grudnia 2001) i modlitwa (Asyż, 24 stycznia 2002) o sprawiedliwy pokój na świecie i o to, by przekonania religijne nie były nigdy przyczyną wojny i cierpień.
1.3 Biorąc pod uwagę zadania statutowe Konferencji, jak i konkretne sytuacje, o których w dużym skrócie była mowa powyżej, w codziennej pracy Konsulty i w podejmowanych działaniach starałyśmy się o dalsze:
* poszukiwanie miejsca i zadań życia konsekrowanego żeńskiego we wspólnocie Kościoła powszechnego i lokalnego w duchu miłości i komunii, i w poczuciu współodpowiedzialności za służenie naszymi charyzmatami dziś, w wierności Bogu, Kościołowi i dzisiejszemu człowiekowi;
* pogłębianie komunii pomiędzy naszymi zgromadzeniami przez współpracę na różnych poziomach; przez wspólne inicjatywy w dziedzinie formacyjnej, powołaniowej, apostolskiej, prawnej i in.; przez wzajemną pomoc i dzielenie się doświadczeniami, przez informację dotyczącą spraw zgromadzeniowych, kościelnych i ogólnych;
* promocję życia konsekrowanego rozumianą tak, jak mówi o tym Ojciec Święty;
* szukanie form współpracy w ramach instytucji kościelnych i w dziedzinie międzyzakonnej, z poszanowaniem słusznej autonomii każdego i w duchu komunii.
2. Konferencja, jej skład; Zebrania plenarne
2.1 Konferencja Przełożonych Wyższych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych liczy obecnie 140 członkiń reprezentujących 90 Instytutów i Stowarzyszeń życia konsekrowanego w Polsce. Są to: 58 przełożonych generalnych, 75 przełożonych prowincjalnych i 7 delegatek przełożonych wyższych, mających siedzibę poza granicami Polski, a posiadających swe wspólnoty w Polsce.
2.2 W okresie 1999-2002 odbyło się 6 Zebrań plenarnych, z obecnym włącznie, w tym jedno Sympozjum wspólne dla wszystkich Konferencji Przełożonych Wyższych w Polsce oraz obecne Sympozjum. Tematyka zebrań po części odpowiadała zatwierdzonemu przez Zebranie plenarne programowi studium nad radami ewangelicznymi. Stałym gościem zebrań był J.E. Ks. Abp Józef Kowalczyk, Nuncjusz Apostolski w Polsce i często – J.Em. Ks. Kard. Józef Glemp, Prymas Polski.
Tematyka Zebrań plenarnych:
100. Zebranie plenarne Konferencji – Warszawa, 27-28 października 1999 r. Na jubileuszowym, setnym zebraniu plenarnym, omówiono przygotowania zgromadzeń zakonnych do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Przewodnicząca Konferencji WPŻZZ przedstawiła program przyjęty przez Zgromadzenia zakonne: „Pragniemy wspólnie, jako żeńskie zgromadzenia zakonne, przygotować się do Jubileuszu Narodzenia Chrystusa realizując w naszym życiu przesłanie Ojca Świętego z tegorocznej pielgrzymki do Polski”. Przełożone zakonne wysłuchały wystąpień: biskupa Jana Chrapka, który mówił o znaczeniu papieskiej pielgrzymki dla Kościoła w Polsce, biskupa Edwarda Samsela, przewodniczącego Komisji ds. Życia Konsekrowanego Episkopatu Polski, który analizował przesłanie Ojca Świętego pod kątem Ośmiu Błogosławieństw, biskupa Piotra Libery, Sekretarza Generalnego KEP, który przedstawił aktualną sytuację Kościół-Państwo.
Matka Jolanta Olech USJK, która uczestniczyła w obradach Synodu Biskupów Europy w Rzymie, zrelacjonowała jego przebieg oraz odczytała Orędzie II Zgromadzenia Specjalnego Synodu Biskupów dla Europy. W części prawnej omówiono sprawę ubezpieczeń emerytalnych w świetle nowego prawa oraz projekt Communication Grant z Hilton Fund dotyczący zaopatrzenia zgromadzeń zakonnych w komputery.
* SYMPOZJUM „Rozpoznać czas nawiedzenia…” – Jasna Góra, 4 – 6 maja 2000 r.
Sympozjum zorganizowane w roku Wielkiego Jubileuszu Zbawienia 2000 dla wyższych przełożonych czterech Konferencji życia konsekrowanego w Polsce. Organizując to sympozjum postanowiono – idąc za sugestią Ojca Świętego Jana Pawła II – nadać mu charakter jubileuszowej rewizji życia i wytyczenia nowych dróg dla życia konsekrowanego w naszym kraju, w myśl biblijnego wyzwania: „rozpoznać czas nawiedzenia”. Każdy dzień był poświęcony poszczególnym etapom „rozpoznawania” tego czasu nawiedzenia – „wczoraj”, „dziś” i „jutro” życia konsekrowanego. Tematy: Życie konsekrowane w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach – blaski i cienie (doc. dr hab. s. Margerita Sondej, UR); Życie konsekrowane w Polsce w ostatnich dziesięcioleciach – blaski i cienie (ks. Roman Forycki SAC); Życie konsekrowane dziś. Współczesne wyzwania i oczekiwania Kościoła (ks. kard. E. Martinez Somalo, prefekt KIŻKSŻA); Życie konsekrowane dziś w Polsce. Współczesne wyzwania i oczekiwania Kościoła (ks. inspektor Józef Struś, SDB); Czego oczekujemy od osób i instytutów życia konsekrowanego? Wypowiedzi: biskupa diecezjalnego (ks. abp Damian Zimoń, metropolita katowicki); przedstawicielki laikatu (prof. Katarzyna Olbrycht); proboszcza (ks. Jan Sikorski), studenta (Tomasz Marek, architektura). Sympozjum zakończono Aktem zawierzenia życia konsekrowanego w Polsce Matce Bożej – Gwieździe Nowej Ewangelizacji. W Sympozjum wzięli udział na zaproszenie Konferencji: Prefekt Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego ks. kard. Eduardo Martinez Somalo oraz o. Eusebio Hernandez (odpowiedzialny za konferencje przełożonych wyższych), przewodnicząca UISG, s. Rita Burley i przewodniczący UCESM, o. Jesús Lecea. Mszę św. odprawili m.in. ks. kard. Józef Glemp, Prymas Polski i ks. nuncjusz abp J. Kowalczyk.
* 102. Zebranie plenarne Konferencji – Warszawa, 3-5 października 2000 r. W ramach trzyletniego programu pracy nad radami ewangelicznymi podjęto temat: Konsekracja zakonna. Prawny wymiar ślubów. Spotkania prowadził o. Waldemar Barszcz TOR, pracownik Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Ponadto omówiono Panoramę życia Kościoła w Polsce w roku 2000 (ks. bp Piotr Libera, Sekretarz Generalny KEP) oraz nowe przepisy prawne dotyczące katechizacji i zmian w Karcie Nauczyciela (s. Maksymiliana Wojnar z Sekretariatu KEP).
* 103. Zebranie plenarne Konferencji – Warszawa, 24-26 kwietnia 2001 r. Tematem wiodącym wiosennego zebrania była konsekrowana czystość rozważana w różnych aspektach: w nauczaniu Kościoła – o. Jozafat Antoni Nowak OFM, w aspekcie psychologicznym – s. Janina Nisiewicz RSCJ, w aspekcie medycznym – s. Elżbieta Woźna USJK, w aspekcie wychowawczym – dyskusja panelowa prowadzona przez siostry reprezentujące wyższe przełożone, mistrzynie różnych etapów formacji oraz klasztory klauzurowe. Ks. bp Edward Samsel, przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego przedstawił zadania zakonów w Polsce w trzecim tysiącleciu. Podsumowania inicjatyw podejmowanych przez zgromadzenia zakonne, związanych z Rokiem Wielkiego Jubileuszu dokonała s. Janina Telega FMM. Przesłanie Listu apostolskiego Novo millennio ineunte Ojca Świętego Jana Pawła II omówiła m. Mariola Karaś, służebniczka NMP. W związku z obchodami Roku Kardynała Stefana Wyszyńskiego m. Krystyna Dębowska, franciszkanka od cierpiących ukazała troskę Prymasa Tysiąclecia o zakony i jego rolę w rozwoju życia konsekrowanego w Polsce.
* 104. Zebranie plenarne Konferencji – Warszawa, 9-11 października 2001 r. Temat wiodący jesiennego spotkania: Duc in altum, był refleksją nad Listem Ojca Świętego Novo millennio ineunte. Refleksję i dyskusję prowadziły: m. Macieja Kudłacz, niepokalanka, Kontemplacja Oblicza Chrystusa; s. Bożena Długowska, szarytka, Świętość; m. Danuta Wróbel , służka NMP, Duchowość i szkoła komunii. Ks. bp Piotr Libera wygłosił referat na temat aktualnych problemów Kościoła i Ojczyzny; Program duszpasterski Kościoła na rok 2002 przedstawił ks. Roman Kempny z Katowic.
* 105. Zebranie plenarne Konferencji – Częstochowa, 9 kwietnia 2002 r. Zebranie sprawozdawcze i wyborcze.
Ponadto
* zorganizowano pierwsze spotkanie przedstawicielek nowych zgromadzeń zakonnych obecnych w Polsce (29 października 1999);
* odbyło się spotkanie Konsulty z referentkami diecezjalnymi (30 października 1999). W roku 2001, z inicjatywy Konsulty, referentki diecezjalne uczestniczyły po raz pierwszy w dorocznym spotkaniu wikariuszy ds. życia konsekrowanego organizowanym przez Komisję KEP ds. Życia Konsekrowanego. W roku 2000, z inicjatywy Konsulty i na prośbę Sióstr pracujących w Rzymie, ks. abp Sz. Wesoły dokonał reorganizacji opieki duszpasterskiej nad zakonnicami w ramach Misji Polskiej w Rzymie i ustanowił s. Romanę Koralewską, zmartwychwstankę, referentką zakonną.
3. Konsulta KWPŻZZ
3.1 Skład Konsulty
W wyniku wyborów dokonanych w dniu 14 kwietnia 1999 w skład Konsulty weszły:
m. Jolanta Olech, przełożona generalna Sióstr Urszulanek SJK, przewodnicząca
s. Bożena Długowska, wizytatorka prowincji warszawskiej Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego ( Paulo (Szarytki), wiceprzewodnicząca
m. Maria Floryn, przełożona generalna Sióstr Służek NMP
m. Mariola Karaś, przełożona generalna Sióstr Służebniczek NMP starowiejskich
m. Macieja Kudłacz, przełożona generalna Sióstr Niepokalanek
s. Maria Pioskowik, przełożona prowincjalna prowincji warszawskiej Sióstr Salezjanek
m. Angelika Spychalska, przełożona prowincjalna prowincji warszawskiej Sióstr św. Feliksa z Kantalicjo (Felicjanki)
s. Janina Telega, przełożona prowincjalna Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi
Zgodnie ze Statutem w zebraniach Konsulty uczestniczyła przewodnicząca Konferencji Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych, m. Immaculata Żyduch, ksieni Klasztoru Mniszek Klarysek od Wieczystej Adoracji w Elblągu.
Na swym pierwszym zebraniu Konsulta dokonała wyboru Sekretarki Konsulty. Pozostała nią nadal s. Ernestyna Wajs (Serafitka). Sekretarka Konsulty jest jednocześnie Sekretarką Konferencji.
Konsultorki, zgodnie za Statutem, objęły opiekę nad poszczególnymi Komisjami:
Komisja Życia Konsekrowanego – m. Jolanta Olech
Komisja Formacyjna – s. Bożena Długowska
Komisja Powołaniowa – s. Maria Pioskowik
Komisja Dzieł Charytatywnych – m. Angelika Spychalska – obecnie m. Elwira Nieradka
Komisja Pielęgniarska – m. Maria Floryn – obecnie m. Danuta Wróbel
Komisja ds. Wychowania – m. Macieja Kudłacz
Komisja Misyjna – s. Janina Telega
Komisja Administracyjno-Prawna – m. Mariola Karaś
Komisja Parafialna – s. Ernestyna Wajs
Sekcja ds. Przedszkoli – s. Teresa Lichuta
3.2 Zmiany w składzie Konsulty
W trakcie kadencji w składzie Konsulty miały miejsce następujące zmiany:
* W lipcu 2000 odeszła m. Maria Floryn, zastąpiła ją m. Danuta Wróbel, przełożona generalna Sióstr Służek Najśw. Maryi Panny Niepokalanej z Mariówki;
* W marcu 2001 odeszła m. Angelika Spychalska, zastąpiła ją m. Elwira Nieradka, przełożona prowincji przemyskiej Zgromadzenia Sióstr Felicjanek;
3.3 Zebrania Konsulty
* W omawianym okresie Konsulta odbyła 20 spotkań roboczych (patrz Protokóły). W trakcie spotkań dokonywało się praktyczne planowanie pracy Konsulty i Konferencji, ustalanie programów, podejmowanie inicjatyw, przekazywanie informacji, zdawanie sprawy z pracy w Komisjach, z powierzonych zadań i inne. Trudno wymienić konkretne tematy, ponieważ zajęłoby to zbyt wiele czasu. Dotyczyły one tych wszystkich spraw, o których będzie mowa niżej.
* W zebraniach Konsulty uczestniczyli niekiedy przedstawiciele Kościoła i instytucji kościelnych, aby przekazać swe sugestie, ukierunkowania oraz informacje z życia Kościoła i świata.
Pragnę jednocześnie powiedzieć, że dla samych konsultorek spotkania Konsulty były okazją do głębszego poznania się, ubogacenia doświadczeniami, nawiązania więzów osobowych i między zgromadzeniami.
3.4 Niektóre prace i inicjatywy
Konsulta ma za zadanie animowanie, programowanie, zatwierdzanie i przygotowywanie wspólnych inicjatyw oraz funkcję reprezentowania Konferencji na forum kościelnym w kraju i poza nim. Konkretne działanie dokonuje się przez zaangażowanie poszczególnych Sióstr Konsultorek, oraz we współpracy z Sekretariatem Konsulty i Komisjami działającymi przy Konferencji. Dzięki tej harmonijnej współpracy możemy przedstawić w tym sprawozdaniu szereg działań, które weszły już na stałe do programu pracy Konferencji a także inne, nowe inicjatywy. Oto niektóre z nich, organizowane przy współpracy Komisji (2):
Życia Konsekrowanego
* Międzyzakonne roczne Studium Junioratu w Warszawie;
* Szkolenia nowo mianowanych przełożonych lokalnych (dwa tygodniowe turnusy w każdym roku obejmujące ok. 200 sióstr);
* Opracowywanie programów pracy duchowej na każdy rok i spotkania referentek diecezjalnych;
* Spotkanie dla sióstr w wieku średnim z tematyką dotyczącą problemów psychologicznych i medycznych (2-7.VI.2001 r.). Wydaje się, że byłoby dobrze kontynuować te spotkania z odpowiednim programem;
Z Komisją Formacyjną:
* Rekolekcje dla przełożonych wyższych (w Częstochowie);
* Doroczne sesje dla mistrzyń (postulatu, nowicjatu, junioratu i formacji ciągłej w Zakroczymiu);
* Współpraca z dwuletnią szkołą formacyjną dla mistrzyń (w Krakowie, Częstochowie i Czechowicach Dziedzicach)
Z Komisją Powołaniową:
* Współpraca z Krajową Radą Duszpasterstwa przy organizowaniu Kongresu Powołań (19-21.V.2000r)
* Współpraca w organizowaniu dorocznych ogólnopolskich Kongregacji Referentów i Referentek Powołaniowych;
* Spotkania formacyjne dla sióstr referentek powołaniowych w Czechowicach-Dziedzicach i w Gdyni;
Z Komisją Dzieł Charytatywnych
* Doroczne spotkania sióstr prowadzących dzieła charytatywne w Częstochowie;
Z Komisją Pielęgniarską
* Rekolekcje dla sióstr pielęgniarek w Gostyniu;
* Dni skupienia dla sióstr pielęgniarek w Częstochowie;
Z Komisją ds. Wychowania
* Sesje dla sióstr nauczycielek, katechetek, wychowawczyń internatów i burs;
Sekcja ds. Przedszkoli (3)
* Spotkania sióstr dyrektorek przedszkoli;
* Kursy dla wychowawczyń przedszkoli;
Z Komisją Misyjną
* Spotkania formacyjne referentek misyjnych;
* Zebranie dyrektorów misyjnych zakonów żeńskich i męskich;
* Świąteczna korespondencja z siostrami misjonarkami;
Z Komisją Administracyjno-Prawną
* Stała pomoc zgromadzeniom w sprawach związanych z reformą emerytalną, z przystąpieniem do OFE Arka Invesco; pertraktacje przy fuzji Funduszów i dalsza pomoc w tych sprawach;
* Pomoc zgromadzeniom i klasztorom klauzurowym w sprawach związanych z nowym systemem ubezpieczeń i organizowanie dla nich spotkań informacyjnych;
* We współpracy z Sekretariatem KEP i ekonomem KEP – organizowanie spotkań dla ekonomek i prowadzących dzieła w związku z zachodzącymi zmianami prawnymi;
* Doradztwo prawne i informowanie zgromadzeń o zmieniającej się sytuacji prawnej;
* Ważnym i trudnym momentem w pracy Konsulty i Komisji były pertraktacje z Ministerstwem Zdrowia w sprawie dzieł prowadzonych przez zgromadzenia i pozostających pod opieką Ministerstwa;
Z Komisją Parafialną
* Dni skupienia dla sióstr pracujących w instytucja kościelnych i domach zakonnych (5-6.III.2002 r.);
* Pomoc Komisji KEP ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w organizowaniu sesji liturgicznych dla sióstr zakonnych w Częstochowie.
3.5 Kontakty i współpraca we Wspólnocie Kościoła
* Z Kongregacją Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego Konferencja nasza utrzymuje stałe kontakty. Mają one charakter bieżącej informacji o pracach Konferencji (sprawozdania z Zebrań plenarnych i informacja za pośrednictwem Biuletynu Konferencji przesyłanego Kongregacji), a także kontaktów osobistych: przynajmniej raz w roku wizyta Przewodniczącej lub członkiń Konsulty w Kongregacji; udział księdza kardynała Prefekta Kongregacja E. Martinez Somalo i o. Eusebio Hernandeza w Sympozjum czterech Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych w Polsce 4-5.V.2000 r. w Częstochowie; udział o. W. Barszcza TOR, pracownika Kongregacji odpowiedzialnego za sprawy prawne w Zebraniu plenarnym KWPŻZZ (3-5.X.2000 r.).
* Z Nuncjuszem Apostolskim i Nuncjaturą w Polsce. Od początku swej działalności w Polsce Ksiądz Nuncjusz okazywał Konferencji szczególne zainteresowanie i pomoc, podejmując konkretne działania dla promocji życia konsekrowanego w Polsce. Także i w omawianym tu okresie miałyśmy możność doświadczenia duszpasterskiej troski ks. arcybiskupa J. Kowalczyka:
a. Ksiądz Nuncjusz uczestniczył w każdym Zebraniu plenarnym Konferencji, zwykle w dniu otwarcia, sprawując Ofiarę Eucharystyczną i w okolicznościowej homilii przekazywał swe refleksje i ukierunkowania dla życia zakonnego w Polsce (por. sprawozdania z Zebrań plenarnych zamieszczane w Biuletynie).
b. Przynajmniej dwa razy w roku Konsulta miała możność osobistego spotkania z Księdzem Nuncjuszem. W czasie spotkania była zawsze możliwość przekazania informacji z pracy Konferencji, przedstawienia radości i problemów, uzyskania kompetentnej rady i wysłuchania refleksji pomagającej we właściwym odczytaniu aktualnych znaków czasu. Ksiądz Nuncjusz był zawsze gotów przyjąć na rozmowę przedstawicielki Konsulty ze sprawami, które tego wymagały.
c. Nuncjatura Apostolska systematycznie przesyłała Konsulcie aktualne dokumenty Stolicy Apostolskiej i informacje dotyczące bieżących spraw Kościoła.
d. Przewodnicząca Konsulty, we współpracy z Sekretariatem Konferencji, przekazywała w oznaczonym czasie wymagane sprawozdania, dotyczące szczególnie statystyk, powołań i obchodów Dnia Życia Konsekrowanego.
* Z Księdzem Prymasem i Konferencją Episkopatu Polski
a. Ksiądz Prymas, w miarę swych możliwości, uczestniczył w Zebraniach plenarnych Konferencji, sprawując Mszę świętą i wygłaszając homilię.
b. Przynajmniej dwukrotnie w ciągu roku, przy okazji życzeń świątecznych, Konsulta spotykała się z Księdzem Prymasem, aby przekazać informacje o pracy Konferencji.
c. Z inicjatywy Księdza Prymasa i na jego zaproszenie przedstawicielki Konsulty uczestniczą w Sesjach plenarnych Konferencji Episkopatu. Przynajmniej raz w roku, w czasie Sesji plenarnej, jest okazja do przedstawienia Episkopatowi Polski krótkiej informacji o pracy Konferencji i bieżących sprawach.
* Z Sekretariatem Konferencji Episkopatu Polski
Kontakt z Sekretariatem KEP, szczególnie z Biurem Sekretariatu i Dyrektorem Domu ma charakter stały. Wiąże się to z długą i bardzo dobrą tradycją budowaną w czasach komunistycznych, gdy zakony znajdowały się pod szczególną opieka Prymasa Polski i mianowanego przez Prymasa Asystenta w osobie ks. arcybiskupa B. Dąbrowskiego. W zmieniających się czasach, choć ulegają przemianom formy kontaktu, pozostaje troska o to, by były one kształtowane w duchu komunii kościelnej i wierne tej tradycji:
a. Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski, ks. bp Piotr Libera uczestniczył w większości Zebrań plenarnych KWPŻZZ.
b. Konsulta kilkakrotnie miała osobiste spotkania z Sekretarzem Generalnym, w czasie których zgłaszała pewne problemy i prośby (sprawy prawne, potrzeba interwencji w związku z nowymi projektami ważnych dla zakonów ustaw, kompetencje poszczególnych Sekretariatów i inne). W sposób szczególny jesteśmy wdzięczne Księdzu Biskupowi Sekretarzowi Generalnemu KEP za pomoc w rozwiązaniu problemów z Ministerstwem Zdrowia.
c. Konsulta i Sekretariat mają stały kontakt z Ekonomem KEP, ks. prał. Janem Drobem, który był gościem niemal każdego Zebrania plenarnego.
* Z Komisją KEP ds. Życia Konsekrowanego.
Współpraca Konsulty z przewodniczącym Komisji KEP ds. Życia Konsekrowanego ks. bp. E. Samselem i całą Komisją układała się bardzo dobrze i – jak sądzimy – owocnie. Dzięki pracy Komisji przy współudziale przedstawicieli Konferencji możliwe było podjęcie kilku bardzo ważnych inicjatyw.
W skład Komisji w poprzedniej kadencji, na wniosek Konsulty, weszła jako konsultorka wiceprzewodnicząca, s. Bożena Długowska. M. Jolanta Olech, jako przewodnicząca KWPŻZZ została zaproszona przez Księdza Biskupa Przewodniczącego Komisji do Zespołu Programowego. W obecnej kadencji, która rozpoczęła się w 2001, w skład Komisji wchodzi, jako konsultorka m. Jolanta Olech, USJK. To uczestnictwo wyraża się w następujących działaniach:
a. Udział w zebraniach Komisji (zwykle dwa razy w roku) i Zespołu Programowego (według potrzeb), jak również w dorocznych sesjach Komisji.
b. Z inicjatywy Komisji i przy współpracy przedstawicieli Konsult raz w roku odbywają się zebrania wikariuszy diecezjalnych (lub ich odpowiedników) ds. życia konsekrowanego. Jest to ważna inicjatywa dążąca do uregulowania wzajemnych relacji na poziomie diecezji zgodnie z przepisami prawa kanonicznego i rozporządzeniami Stolicy Apostolskiej. W czasie organizowanych przez Komisję dorocznych spotkań omawia się rolę, zadania oraz formy pracy wikariusza biskupiego, jego współpracę z referentkami i szerzej, z zakonami na terenie diecezji. W trakcie każdego ze spotkań przedstawicielki Konferencji miały możność przedstawienia opracowań: na temat miejsca i zadań życia konsekrowanego w Kościele (m. K. Dębowska), aktualnej sytuacji żeńskiego życia konsekrowanego w Polsce (m. J. Olech), roli i zadań referentek diecezjalnych (m. J. Olech) i przekazania bieżących informacji. W spotkaniu wikariuszy diecezjalnych, we wrześniu 2001 r., wzięły udział także zakonne referentki diecezjalne. Mamy nadzieję, że był to początek stałych spotkań i współpracy o nowej jakości.
c. Jako wynik wieloletnich, stałych i uporczywych próśb o wprowadzenie do programu formacji seminaryjnej dla księży teologii i duchowości życia konsekrowanego i aby ułatwić wykłady z tej dziedziny, na prośbę Komisji ks. K. Wójtowicz, CR opracował pozycję książkową pt. „Bezcenny dar”, zawierającą zasadnicze elementy teologii i informacje o życiu konsekrowanym. Książka została rozesłana do wszystkich seminariów duchownych w Polsce.
d. Wśród innych wspólnych inicjatyw należy przede wszystkim podkreślić:
* starania podejmowane dla promocji Dnia Życia Konsekrowanego w skali ogólnokrajowej i w diecezjach (Msza święta radiowa, przygotowanie materiałów, zachęty kierowane do środowisk zakonnych i do diecezji);
* starania o słowo pasterskie ze strony Księży Biskupów, które zaowocowały listem Biskupów Polskich o życiu konsekrowanym na Dzień Życia Konsekrowanego i listami o różnych formach życia konsekrowanego przygotowywanymi każdego roku.
* Z Komisją Mieszaną Biskupi-Przełożeni Wyżsi.
Do Komisji Mieszanej Biskupi-Przełożeni Wyżsi, powstałej w 1990 roku i działającej w oparciu o dokument Stolicy Apostolskiej Mutuae relationes, należy z urzędu Przewodnicząca Konferencji oraz wybrana przez Konferencję Przełożona Wyższa (s. Bożena Długowska). Kadencja poprzedniej Komisji zakończyła się w 2000, a w listopadzie 2001 został powołany nowy zespół, pod przewodnictwem ks. bpa E. Samsela. W nowym składzie pozostały, jak dotąd obie nasze przedstawicielki. Spotkania Komisji odbywają się przeciętnie raz w roku w różnych częściach Polski. Omawiano sprawy związane z Regulaminem Komisji i różne problemy z dziedziny relacji życie zakonne – Kościoły lokalne (sprawy prawne, finanse, kompetencje przełożonych i biskupów diecezjalnych). Komisja ta ma poczucie, że nie są jasne ani jej kompetencje, ani zakres spraw, jakimi powinna się zająć.
* Z Komisją KEP ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przede wszystkim przez współpracę w organizowaniu spotkań dla różnych grup Sióstr na Jasnej Górze. Odbyły się w tym czasie trzy spotkania o tematyce: Liturgia Godzin w życiu osób konsekrowanych (21-23.X.1999), Liturgia Triduum Paschalnego w formacji osób konsekrowanych (25-26.X.2000) i Śladami Chrystusa w Roku Liturgicznym (16-17.X.2001 r.). Siostry bardzo cenią sobie tę inicjatywę. Ponadto kilkakrotnie podejmowałyśmy rozmowy z Przewodniczącym Komisji na temat udziału zakonnic w nadzwyczajnym szafarstwie Eucharystii. Sprawa ta pozostała jednak na dotychczasowym etapie. (Jednakże księża biskupi diecezjalni mają prawo dawania takich pozwoleń na terenie swych diecezji).
* Z Komisją Duszpasterstwa ds. Młodzieży. Współpraca ta ożywiła się bardzo w okresie przygotowań do Światowego Dnia Młodzieży. Siostry uczestniczyły w wielu inicjatywach z tym związanych. Miałyśmy też możność wysłania sióstr zakonnych na Forum Młodzieży w Siedlcach.
* Z Krajową Radą Duszpasterstwa Powołań KEP. Konferencję reprezentuje w Radzie opiekunka Komisji ds. Powołań, s. Maria Pioskowik. Współpraca układa się bardzo dobrze. Podczas Pielgrzymki Rodzin Osób Konsekrowanych (19.V.2001 r.) słowo do rodzin wygłosiła s. Maria Pioskowik. Szczegóły współpracy, patrz: Sprawozdanie Komisji ds. Powołań.
* Z Komisją Duszpasterstwa KEP ds. Rolników przez udział w Ogólnopolskich Dożynkach na Jasnej Górze 3.IX.2000 r. i przemówienie m. Marioli Karaś.
* Z Komisją Duszpasterstwa KEP – Rada Katolików Świeckich. W II Ogólnopolskim Kongresie Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich (24-25.XI.2000 r.) uczestniczyła s. Bożena Długowska i s. Ernestyna Wajs.
* Z Komisją Konkordatową poprzez udział s. Krystyny Chmiel z Sekretariatu Konsulty, jako przedstawicielki Konferencji, w spotkaniu Delegatów Diecezjalnych i Zakonnych ds. Realizacji Konkordatu w dniu 7.XI.2000 r. oraz zredagowanie uwag odnoszących się do spraw konkordatowych już załatwionych przez Komisję.
3.6 Współpraca z Konferencjami i organizacjami życia konsekrowanego
Myślą przewodnią i stałą zachętą do szukania nowych i pogłębiania starych form współpracy są dla nas słowa adhortacji Vita consecrata:
„Poczucie kościelnej komunii podtrzymuje i umacnia braterskie więzi duchowe i wzajemną współpracę między różnymi Instytutami życia konsekrowanego i Stowarzyszeniami życia apostolskiego. Jest naturalne, że osoby połączone wspólnym pragnieniem naśladowania Chrystusa i ożywiane przez tego samego Ducha ukazują w sposób widzialny, niczym latorośle jednego winnego Krzewu, pełnię Ewangelii miłości.” (52)
Jesteśmy głęboko przekonane, że jest to szczególna potrzeba i znak czasów. „Potrzebujemy siebie nawzajem…”(VC 52) i razem możemy zrobić więcej i służyć lepiej.
* Współpraca z Konferencjami przełożonych wyższych w Polsce (Konferencja Zgromadzeń męskich, klasztorów klauzurowych i Instytutów świeckich). Jest to współpraca stała i coraz bardziej owocna. Coraz pełniej zdajemy sobie sprawę z konieczności budowania komunii i jednoczenia sił w służbie Bogu, Kościołowi i dzisiejszemu człowiekowi. Ta świadomość owocuje znacznym zbliżeniem poszczególnych Konferencji, a także podejmowaniem wspólnych inicjatyw:
a. Przedstawiciele Konferencji Przełożonych Wyższych Zgromadzeń Męskich uczestniczą w Zebraniach plenarnych naszej Konferencji, natomiast przedstawicielki naszej Konferencji – w Zebraniach plenarnych KWPZM. Wysyłamy również zaproszenia do Konferencji Instytutów Świeckich. Przewodnicząca Konferencji Klasztorów Klauzurowych uczestniczy w sposób stały w zebraniach Konsulty (obecnie nie jako członek Konsulty, lecz jako przedstawicielka swej Konferencji) i w Zebraniach plenarnych.
b. Raz w roku odbywają się wspólne spotkania Konsult poszczególnych Konferencji, w czasie których omawia się problemy związane z miejscem i zadaniami życia konsekrowanego w Polsce, sprawy wymagające interwencji, wspólne inicjatywy.
c. Podjęto wspólnie następujące inicjatywy: Sympozjum „Rozpoznać czas nawiedzenia…”, Jasna Góra, 4-6.V.2001 r.; Kongres Młodych Osób Konsekrowanych 27-30.VI.2001 r.
d. Stała współpraca i wzajemna pomoc między Sekretariatami obu Konferencji.
* Z Unią Europejskich Konferencji Przełożonych Wyższych (UCESM). Nasza Konferencja jest członkiem UCESM-u od początku jego istnienia. Od kilku lat płaci również składkę członkowską, którą dzięki licznym interwencjom udało się utrzymać na poziomie 1000 DM. Bieżąca współpraca między UCESM i Konferencją polega na wymianie korespondencji i informacji między Sekretariatem UCESM-u a Konsultą.
a. W grudniu 1999 roku przewodnicząca KWPŻZZ, m. Jolanta Olech uczestniczyła w spotkaniu w Dubrovniku. W drugim w tej kadencji spotkaniu w Salzburgu (26.XI-2.XII.2001 r.) wzięła udział m. Macieja Kudłacz.
b. Przewodniczący UCESM-u, o. Jesús Lecea, uczestniczył w Sympozjum na Jasnej Górze w maju 2000 r.
c. Zdajemy sobie sprawę z pewnych trudności wynikających z uczestniczenia w Unii (merytorycznych i finansowych). Wydaje się jednak, że w czasie jednoczenia Europy, poszukiwania wspólnych korzeni oraz nowych modeli jedności w pluralizmie i troski o życie Kościoła w duchu komunii nie można zrezygnować z udziału w pracach UCESM. Unia ta, przy współpracy wszystkich Konferencji, mogłaby stać się ważnym czynnikiem wzajemnego poznania się, ubogacenia, dzielenia posiadanymi darami duchowymi.
* Spotkania „Wschód”. W dniach 5-10.VII.1999 r. w Budapeszcie odbyło się spotkanie, w którym na zaproszenie węgierskiej Konferencji uczestniczyła przewodnicząca KWPŻZZ, m. Jolanta Olech i wiceprzewodnicząca, s. Bożena Długowska. Wtedy też zorientowałyśmy się, że istnieje duży sprzeciw krajów z drugiej strony Europy wobec tej inicjatywy z lęku przed rozbiciem życia konsekrowanego na dwa obozy. Po konsultacjach ze Stolicą Apostolską podjęłyśmy inicjatywę przeprowadzenia konsultacji czy rzeczywiście inicjatywa ta wyczerpała się. Odpowiedzi są pozytywne, w związku z tym planuje się zorganizowanie następnego spotkania w 2003 roku, w Polsce.
* Międzynarodowa Unia Przełożonych Generalnych (UISG). Punkt ten dotyczy w zasadzie przełożonych generalnych, członkiń Konferencji. W roku 1998 przełożone generalne naszej Konferencji wybrały jako delegatkę Polski do UISG na nowe trzechlecie (1998-2001), m. Jolantę Olech USJK i dwie zastępczynie: m. Macieję Kudłacz, przełożoną generalną Sióstr Niepokalanek i m. Christianę Busz, przełożoną generalną Sióstr Boromeuszek. Uczestniczyłyśmy w Sesji plenarnej w Rzymie (6-13.V.2001 r.) – m. Macieja Kudłacz i m. Mariola Karaś.
* Fundacja im. Hiltona w 1998 r. wystąpiła przez s. Barbarę Valuckas (Siostry Szkolne) z USA z propozycją zaopatrzenia w komputery pewnej liczby zgromadzeń. Przedstawicielka Fundacji s. Marcia Sichol podczas pobytu w Polsce odwiedziła domy zakonne, które złożyły prośbę o pomoc finansową oraz była gościem Zebrania plenarnego Konferencji. Dzięki ustaleniom między Konsultą a Fundacją utworzono tzw. Communication Grant obliczony na trzy lata i mający za zadanie zaopatrzenie sióstr w komputery przystosowane do komunikacji via Internet. Uzyskano w tej sposób dotację w sumie 75000 USD (25 tysięcy $ rocznie), za które zakupiono komputery dla 73 zgromadzeń oraz komputer dla Sekretariatu KWPŻZZ. Przy okazji pobytu w Polsce p. Robert Buckley, przedstawiciel Fundacji Hilton spotkał się w Warszawie (6.VII.2000 r.) i w Krakowie (12.VII.2000 r.) z przedstawicielkami zgromadzeń zainteresowanych uzyskaniem pomocy.
* Renovabis. Korzystając z uzyskanej obietnicy Renovabis, że zostanie zarezerwowana pewna ilość stypendiów (ok. 15) dla zakonnic na kursy językowe, wysłano prośbę o sfinansowanie kursów dla 15 sióstr.
4. Sekretariat Konsulty i Konferencji
Na Siostrach pracujących w Sekretariacie spoczywa nadal ciężar pracy związanej z umożliwieniem zarówno Konsulcie, jak i Konferencji wypełniania statutowych zadań. Siostry pracują z ogromnym poświęceniem i zaangażowaniem. Służą też ofiarnie i kompetentnie poszczególnym zgromadzeniom zakonnym, czego z pewnością wszystkie doświadczamy.
4.1 W Sekretariacie Konsulty pracują obecnie trzy osoby: s. Ernestyna Wajs (Serafitka) – Sekretarka Konsulty i odpowiedzialna za Sekretariat, s. Krystyna Chmiel (Służebniczka starowiejska), odpowiedzialna za sprawy prawne, s. Barbara Kulikowska (Sercanka), asystentka, odpowiedzialna za sprawy administracyjne i za redakcję Biuletynu KWPŻZZ. P. Karolina Tylutka, ze Zgromadzenia Sług Jezusa w styczniu 2000 r., po 43 latach ofiarnej pracy dla zgromadzeń zakonnych w Polsce, przestała pracować w Sekretariacie.
4.2 Mimo pewnego koniecznego podziału pracy wewnątrz Sekretariatu, Siostry pracują jako dobrze zorganizowana i solidarna ekipa. Są otwarte na inicjatywy Konsulty i Konferencji i chętnie je realizują. Dbają o podniesienie swych kompetencji i usprawnienie techniczne pracy. S. Krystyna Chmiel ukończyła roczne studia podyplomowe dla ekonomek i ekonomów zorganizowane przez ekonoma KEP, w celu zdobycia aktualnej wiedzy prawniczej i administracyjnej. S. Barbara Kulikowska uczestniczyła w dwumiesięcznym wakacyjnym kursie języka włoskiego w Perugii. S. Krystyna Chmiel i s. Barbara Kulikowska uczestniczyły w kursie komputerowym w zakresie zastosowania poczty elektronicznej w Katolickim Centrum Edukacji Młodzieży „Kana” w Tarnowie.
4.3 Siostry niemal w całości przejęły redakcję i wysyłkę Biuletynu Konferencji. W okresie sprawozdawczym wyszło 9 numerów Biuletynu. We współpracy z s.Franciszką Sagun USJK Sekretariat przygotował materiały do strony internetowej Konferencji, która znajduje się w serwerze Księży Salwatorianów katolik. Adres strony: www.zakony.katolik.pl
5. Sprawy administracyjne i prawne
* W okresie swej kadencji Konsulta wprost lub za pośrednictwem Sekretariatu podjęła interwencje w różnych sprawach, wśród których do najważniejszych należą: prośba skierowana do Sekretariatu KEP w sprawie interpretacji niektórych przepisów ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz bezpośrednie wystąpienie do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o interpretację innych przepisów tej ustawy dotyczących ubezpieczenia sióstr; stałe kontakty i pośredniczenie między odpowiednimi instytucjami a dyrektorami dzieł prowadzonych przez zakony żeńskie, szczególnie w związku z reformą służby zdrowia, w wyniku której zakłady opiekuńczo-lecznicze i leczniczo-wychowawcze działające dotychczas na podstawie umów z Ministerstwem Zdrowia znalazły się w trudnej sytuacji. Owocem trudnych i długotrwałych rozmów Konsulty z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia oraz interwencji Sekretarza Episkopatu Polski było następujące rozwiązanie: część zakładów podpisała umowy z kasami chorych, część przekształciła się w domy pomocy społecznej, a kilkanaście pozostało jeszcze pod Ministerstwem Zdrowia do czasu określenia swego statusu.
* Sekretariat Konferencji we współpracy z Sekretariatem Episkopatu Polski zorganizował 9 zebrań szkoleniowych dla dyrektorów i księgowych różnych dzieł własnych prowadzonych przez zgromadzenia.
* Konferencja Episkopatu Polski utworzyła wspólny z firmą amerykańską fundusz emerytalny o nazwie „Arka-Invesco”. Przystąpienie do funduszu zadeklarowały niemal wszystkie zgromadzenia żeńskie, w związku z tym Konsulta podjęła decyzję, aby 5 sióstr z Sekretariatu i z Komisji Administracyjno-Prawnej zostało akwizytorkami funduszu dla osób zgłaszanych przez zgromadzenia zakonne. Siostry akwizytorki uczestniczyły w specjalnych szkoleniach. Zapisały ponad 10 tys. członków. Obecnie po połączeniu Arki-Invesco z Pocztylionem, zostały 2 akwizytorki z Sekretariatu Konsulty.
* Siostry pracujące w Sekretariacie są zatrudnione w oparciu o indywidualne umowy o pracę.
* Fundusze na działalność Konferencji pochodzą ze składek członkowskich i darowizn. Udało się, dzięki oszczędnemu zarządzaniu i zmniejszeniu wydatków na wynajem lokali (musiałyśmy oddać pewną część pomieszczeń), wygospodarować niewielką rezerwę finansową.
6. Ci, którzy nas poprzedzili w drodze do Ojca.
W mijającym trzechleciu odeszły do Domu Ojca byłe Konsultorki, które polecamy Bożemu Miłosierdziu:
* śp. M. Kazimiera Kuc, nazaretanka, zmarła w wyniku wypadku samochodowego 27 października 1999 r. Konsultorka w latach 1981-1986 (dwie kadencje).
* śp.M. Anuncjata Strasburger, niepokalanka, zmarła 14 lipca 2001 r. Należała do Konsulty przez trzy kadencje (w latach 1983-1993), przez dwie kadencje pełniąc funkcję przewodniczącej.
8. Sprawy wymagające kontynuacji i sugestie dla nowej Konsulty
Konsulta wybrana na nową kadencję niewątpliwie dokona własnej oceny sytuacji i odczyta zadania na następne trzechlecie. Pragniemy jednak przekazać informacje o inicjatywach będących już w trakcie realizowania i zasygnalizować sprawy, które wymagałyby rozważenia i decyzji.
8.1 Sprawy w toku
* Spotkanie „Wschód”. Jak wspomniano wyżej, została przeprowadzona konsultacja wśród zakonnic w krajach, które przeszły przez doświadczenie komunizmu. Z wyjątkiem kilku (m.in. Węgier), wszystkie opowiedziały się za potrzebą zorganizowania takiego spotkania. Podobnie Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego zachęca do spotkania i gotowa jest wziąć w nim udział. Spotkanie mogłoby odbyć się na wiosnę lub w jesieni 2003. Dossier sprawy zawiera też sugestie dotyczące tematyki spotkania.
* W Polsce, na przestrzeni ostatnich 15-20 lat podjęło działalność ponad 50 nowych zgromadzeń zakonnych. Tylko niewielka część z nich, to wspólnoty rodzące się na gruncie polskim. Pozostałe przyszły z innych krajów i są najczęściej próbą przeszczepienia na grunt polski istniejących już charyzmatów. Sądzimy, że Konferencja powinna w jakiś sposób starać się o nawiązanie stałych kontaktów z tymi wspólnotami. Taka próba została już podjęta w 1999 r., ale wielość spraw w roku Jubileuszu nie pozwoliła na kontynuację spotkań.
* W ramach porządkowania spraw prawnych i wobec nowej sytuacji w Polsce Konsulta podjęła z Komisją KEP ds. Życia Konsekrowanego i Komisją Mieszaną rozmowy na temat pracy sióstr w instytucjach kościelnych, w sytuacjach, gdy odbywa się ona nie w oparciu o umowy indywidualne, ale na zasadzie porozumienia stron. Trudno dziś powiedzieć, w jakim kierunku powinny iść rozwiązania, wymaga to bowiem poznania rozmiaru zjawiska i szerokiej konsultacji, aby dopracować się właściwych i sprawiedliwych rozwiązań. Dlatego też została przeprowadzona ankieta w zgromadzeniach zakonnych, która będzie podstawą do przygotowania opracowania na ten temat. Dossier takie powinno zostać przedstawione obu wspomnianym tu komisjom na jesieni bieżącego roku.
* W roku 2001 zostało zorganizowane po raz pierwszy spotkanie formacyjne dla sióstr trzeciego wieku. Wydaje się, że ta inicjatywa znalazła dobry odbiór i odpowiada na konkretne potrzeby. Dobrze byłoby, aby mogła być kontynuowana w sposób systematyczny, może ze stałym programem (podobnie jak szkolenia dla nowo mianowanych przełożonych).
* W lipcu 2002 w Warszawie odbędzie się kurs języka angielskiego dla niewielkiej grupy sióstr (24), prowadzony przez dwie siostry urszulanki UR z Anglii. Jest to inicjatywa wspomnianych sióstr przyjęta przez nas. Gdyby doświadczenia z tego kursu były pozytywne, być może można byłoby je kontynuować. Kurs w Polsce jest niewątpliwie o wiele tańszy niż wyjazd do Anglii.
8.2 Sugestie dla nowej Konsulty
* Sekretariat naszej Konferencji stał się spadkobiercą archiwum Wydziału Spraw Zakonnych przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu. Archiwum to, zawierające materiały niemal od 1948 roku, mieści się w kilku szafach w pomieszczeniach Sekretariatu. Jest ono bezcennym świadkiem życia i zmagań zakonów w Polsce w okresie od II wojny światowej. Zmniejszanie się przestrzeni (w ostatnich latach poproszono nas o oddanie dwóch pomieszczeń) i świadomość, że jesteśmy na obecnym miejscu gościnnie przynagla, aby zająć się w sposób systematyczny i fachowy tym archiwum. Były prowadzone na ten temat rozmowy z niektórymi instytucjami kościelnymi. Wydaje się, że w chwili obecnej tylko nasza Konferencja jest tym archiwum zainteresowana i – jak sądzimy – nie można dopuścić do zaprzepaszczenia tego dziedzictwa. Należało by więc podjąć pracę uporządkowania całości materiałów, spisania zawartości, a następnie ich opracowania.
* Komisje działające przy Konferencji są bardzo cennym narzędziem poszerzenia pracy. Jednocześnie nowa sytuacja, w jakiej żyjemy w Polsce stwarza nowe zapotrzebowania. Wydaje się, że należałoby przemyśleć istnienie i funkcjonowanie Komisji Parafialnej; powiększenia zakresu zainteresowań wymagałaby Komisja Pielęgniarska (poszerza się bowiem nasza obecność w służbie zdrowia); podobnie Komisja Wychowawcza, jak się wydaje, powinna przemyśleć swój sposób funkcjonowania, aby objąć coraz szerszy wachlarz sióstr obecnych w dziele nauczania i wychowania.
Zamiast zakończenia
W imieniu Konsulty i Sekretariatu pragnę podziękować za okazane nam zaufanie. Starałyśmy się nie zawieść podkładanych nadziei. Do Sióstr Przełożonych Wyższych należy ocena, na ile odpowiedziałyśmy na stawiane nam wymagania. Dla każdej z nas praca w Konsulcie była zadaniem i wyzwaniem, ale jednocześnie źródłem ubogacenia i okazją do służby i budowania komunii między nami, ze wszystkimi zgromadzeniami w Polsce i poza Polską, ad maiorem Dei gloriam.
Na koniec, niech nam będzie wolno przytoczyć ponownie słowa św. Bernarda: „Wszyscy potrzebujemy siebie nawzajem: duchowe dobro, którego nie posiadam, otrzymuję od innych. ( … ) Tutaj, na ziemi wygnania, Kościół jest jeszcze w drodze i – jeśli można tak powiedzieć – wciąż jest wieloraki: jest jednolitą wielością i wieloraką jednością. I wszystkie nasze odmienności, które objawiają bogactwo darów Bożych, będą istnieć także w jedynym domu Ojca, gdzie jest mieszkań wiele. Teraz istnieje podział łask: wówczas będziemy odróżnieni w chwale. Istotą jedności – zarówno tutaj, jak i tam – jest ta sama miłość „.
Warszawa, 9 kwietnia 2002 r.
1 Por. Biuletyny KWPŻZZ z 2000 roku.
2 Szczegółowe sprawozdania zostaną załączone.
3 Przez pewien czas sekcja ta wchodziła w skład Rady Szkół Katolickich. W 1999 Konferencja została poinformowana o tym, że Rada nie jest zainteresowana współpracą, dlatego też Sekcja „powróciła” do Komisji Wychowania.
